วันนี้ผมก็มีเรื่องที่เกี่ยวข้องกับละครมาฝากเช่นเคย ใน”เรื่องมหาราชนเรศวร วีรกษัตริย์แห่งอโยธยา” เมืองที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชเสด็จสวรรคต คือ “เมืองหาง หรือ เมืองห้างหลวง” คนรักประวัติศาสตร์คงจะคุ้นกับชื่อนี้ดีเพราะเป็นสถานที่เสด็จสวรรคตของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช เมื่อครั้งที่พระองค์ยกทัพไปตีเมืองอังวะ ซึ่งการศึกครั้งนั้นเป็นครั้งสุดท้ายในบั้นปลายพระชนม์ชีพของพระองค์ท่าน สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ได้ทรงยกกองทัพหลวงพร้อมด้วยสมเด็จพระเอกาทศรถพระอนุชาธิราชคู่พระทัย ออกจากกรุงศรีอยุธยาเมื่อวันพฤหัสบดี แรม ๖ ค่ำ เดือนยี่ ปีมะโรง พ.ศ.๒๑๔๗ ไปเมืองเชียงใหม่ เพื่อจะไปปราบพระเจ้าอังวะ ซึ่งเป็นพระอนุชาของพระเจ้าหงสาวดีนันทบุเรงที่กำลังตั้งตัวเป็นใหญ่ในเมืองพม่าเหนือ และได้บุกรุกเข้ามาตีเมืองนายและเมืองแสนหวีไทยใหญ่ซึ่งมาขึ้นอยู่แก่ไทย ครั้นเสด็จถึงเมืองหาง (เมืองห้างหลวง) เมื่อปลายเดือน ๕ ปีมะเส็ง พ.ศ.๒๑๔๘ และเสด็จประทับแรมอยู่ ณ ตำบลทุ่งแก้ว ก็ทรงประชวรหนักเป็นหัวละลอกที่พระพักตร์ สมเด็จพระเอกาทศรถได้รีบเสด็จมาเฝ้าและถวายการพยาบาลสมเด็จพระเชษฐาธิราชอยู่ ๓ วัน สมเด็จพระนเรศวรมหาราชก็เสด็จสวรรคต เมื่อวันจันทร์ ขึ้น ๘ ค่ำ เดือน ๖ ปีมะเส็ง พ.ศ.๒๑๔๘ พระชันษาได้ ๕๐ ปี เสวยราชสมบัติได้ ๑๕ ปี สมเด็จพระเอกาทศรถจึงเลิกทัพ เสด็จนำพระบรมศพสมเด็จพระเชษฐาธิราชกลับคืนมายังพระนครศรีอยุธยา
“เมืองหาง” เป็นเมืองที่มีอยู่จริงเลยพรมแดนเชียงใหม่ด้าน อ.เชียงดาว ไปเล็กน้อย เมืองหาง เป็นเมืองของชนชาติไตมีชื่อมายาวนาน ครั้งสมัยอยุธยา หัวเมืองสำคัญละแวกนี้เช่นเมืองต่วน เมืองสาด เคยปรากฏว่าเป็นส่วนหนึ่งของหัวเมืองในปกครองของเชียงใหม่ พงศาวดารไทยเรียกว่า เมืองห้างหลวง ณ เมืองแห่งนี้มีการสร้างเจดีย์ ณ จุดที่พระนเรศวรทรงสวรรคต ซึ่งชาวไตเรียกว่า สถูปกองมูขุนหอคำไต ชนกลุ่มน้อยชาวไตที่เมืองหางนั้นต่างยึดเอาสถูปกองมูขุนหอคำไตเป็นสรณะสำหรับสักการะบูชา ถึงขนาดที่มีการทำเหรียญบูชารูปสมเด็จพระนเรศวรไว้บูชาเวลาออกศึก ปัจจุบันสถูปดังกล่าวถูกทางการพม่าใช้รถแทรกเตอร์ไถทิ้งลงแม่น้ำไปหมดสิ้นแล้ว เพื่อเป็นการทำลายขวัญและกำลังใจของทหารชาวไต แต่ก่อนที่เจดีย์องค์ดังกล่าวจะถูกพม่าทำลาย ชนชาวไตก็ยังพยายามขนเอาเศษอิฐเศษปูนของเจดีย์องค์ดังกล่าวข้ามมาพรมแดนไทย
เป็นอย่างไรบ้างครับ คงจะได้ความรู้ในเรื่องสถานที่ที่พระนเรศวรมหาราชเสด็จสวรรคตกันพอสมควรแล้ว สำหรับวันนี้ผมขอลาไปก่อนนะครับ โชคดีมีความสุขครับ
