สวัสดีครับ ฟังละครวิทยุอิงประวัติศาสตร์ "เล่าขานตำนานวีรชน" กันมาจนถึงยุค พ่อขุนรามคำแหงมหาราช พญามังรายและพญางำเมืองกันมาแล้ว หากจะรู้ให้ลึกอีกนิดกว่าในละคร ก็คงจะไม่พ้นเรื่อง การปกครองของแคว้นภูกามยาว หรือพะเยา ในยุคพญางำเมือง ซึ่งผม "จตุรัส" ก็จะขอนำเอาเกร็ดมาฝากอีกเช่นเคยครับ
คุณผู้ฟังได้ฟังเจ้ารามคำแหงพูดคุยกับพญางำเมืองในละครมาแล้ว เรื่องการปกครองของแคว้นภูกามยาว สำหรับคุณผู้ฟังที่สนใจ แต่อาจจะตามไม่ทัน เราจึงนำเอาเกร็ดมาฝากกันอีกครั้งในหน้านี้กับเกร็ดสาระจาก "จตุรัส" ครับ
การปกครองของแคว้นภูกามยาวในยุคพญางำเมือง ได้รับการสืบทอดแบบแผนการปกครองมาจาก "ขุนจอมธรรม" บรรพบุรุษของพญางำเมืองท่านนะครับ ส่วนประวัติของขุนจอมธรรมท่านจะเป็นอย่างไร ในบทความครั้งหน้า ผมจะนำมาฝากที่เพจนี้อีกครั้งหนึ่งครับ ติดตามกันต่อไปนะครับ
สำหรับการปกครองของแคว้นภูกามยาวนั้น ไพร่บ้าน(ประชาชน) ในหมู่บ้านขึ้นกับแก่บ้าน(ผู้ใหญ่บ้าน) แก่บ้านของหลายหมู่บ้านก็จะขึ้นกับปากนา และหลายปากนาก็ขึ้นกับหมื่นพันนาอีกที และหมื่นพันนาสามสิบหกคน ก็จะขึ้นกับพญางำเมือง
เพราะฉะนั้น พญางำเมืองปกครองหมื่นพันนา ๓๖ คน ส่วนหมื่นพันนาแต่ละคนก็จะปกครองปากนาหลายคนอีกที ปากนาแต่ละคนก็จะปกครองหลายแก่บ้าน(ผู้ใหญ่บ้าน) แก่บ้านแต่ละคน จะปกครองไพร่บ้านในหมู่บ้านของตนเอง เท่ากับว่า พญางำเมืองปกครองคนแค่ ๓๖ คน ก็จะสามารถปกครองคนได้ทั้งแคว้นเลยทีเดียวครับ
นี่คือภูมิปัญญา หรือพระอัจฉริยะภาพของขุนจอมธรรม บรรพบุรุษของพญางำเมืองนั่นเองครับ
